Hayvanlarda ayak ve tırnak bakımı doğru yapılmadığında işletmelerinde en büyük masrafların başında tedavi ve bakım giderleri ve hastalık ile mücadele gelir. Bu hastalıklarda, mastitis problemleri ve ayak hastalıklarıdır. Çift tırnaklı hayvanlarda tırnak bakımı ne zaman ve nasıl yapılmalıdır?

Hayvanların sürüden ayrılmalarına erken kesime yol açan en önemli problemlerin başında ayak ve tırnak problemleri ile ortaya çıkan topallıklar gelmektedir.

Ayak hastalıklarıyla mücadelede en etkin yol düzenli tırnak kontrolü ve tırnak bakımıdır. Çiftliklerin endüstrileşmesi, sürü büyüklüğü, ahır zeminlerinin sert beton olması ve zeminlerin nemli ve dışkı ile dolu olması sebebi ile hayvan ayakları doğrudan yoğun baskı ve hastalıklar için çok elverişli ortam yaratış olur.

Hayvanlarda ayak ve tırnak bakımı maliyetleri ve önleyici sistemler

Ayak ve tırnaklardaki problemler tedavi edilmedikçe hayvanlara sıkıntı vermekte. Hayvanların yürümelerine, yem yemelerine, merada gezinmelerine mani olmakta. Bunların sonucunda görünen etkileri…!

Tırnak problemlerinin

Tırnak problemleri ve hasarlarının temel kaynaklarını bilirsek tedbirleri doğru zamanda ve olması gereken önlemleri almamız için bize yol gösteren verilerdir. Yapılan istatistik araştırmalara göre endüstriyel çiftliklerde (entansif hayvancılıkta:

• % 40’ı yem ve rasyonlardan,
• % 3’u ise genetik yapıdan kaynaklı olarak
• % 5’i hayvanın fiziksel yapısından.
• % 23’u ahır zeminlerindeki ıslaklık ve dışkı olmasından,
• % 30 si sert ve pürüzlü zeminlerden kaynaklanmaktadır.

Bunları doğru yöneterek birkaç ay içinde % 80 oranında azaltabilirsiniz. Her tırnak hastalığının ve her bir topallığın Avrupa’daki ortalama maliyeti 350- €.

Tırnak bakımı

Türkiye’de konunun ekonomik boyutu henüz yeterince anlaşılmamış olup, düzenli tırnak bakımı yaptıran işletme sayısı yok denecek kadar azdır. Yetiştiriciler tırnak bakımını bir külfet ve ek bir masraf olarak değil, sürünün geleceği için yapılmış yatırım olarak görmelidir.

Her hayvanın yılda en az 2 defa tırnaklarının kesilmesi ve bakımı yapılması gereklidir. Sadece sağlıklı hayvanların tırnak bakımı hayvan başı yıllık ortalama 10-€ maliyeti olmaktadır.

Doğru Tırnak pozisyonu neden bu kadar önemli?

Doğal ortamlarda sığırlar yumuşak zemini tercih eder. Tırnak aşınması hala olur: elastik zemindeki kumlu bileşenler, boynuz oluşumu ile aşınma arasında bir denge sağlar. Sert zeminler de aşınmaya neden olur, ancak özellikle topukta, çünkü inek önce ampule basar. Bu nedenle, tırnak açısı düzleşir ve topuk alçalır. Bu yanlış hizalama, işlevsel tırnak kesme trim veya kırpma sırasında düzeltilmelidir.

Yüksek topuk ve tırnak açısı 45 – 50°

Tek tip yük koşulları , tabanın corium’unun zamanında morarmasını önler.

Yüksek topuk , ampul bölgesini kirli yüzeyden kaldırır ve enfeksiyon riskini azaltır.

Düşük topuk ve tırnak açısı < 40°

Bu, koryumun aşırı yüklenmesine ve zamanında morarmasına yol açar (genellikle Rusterholz taban ülseri ile sonuçlanır).
Düşük bir topuk, topuk boynuzu erozyonu ve dijital dermatit gibi bulaşıcı tırnak hastalıkları riskini artırır. Bu nedenle düzenli olarak düzeltici tırnak trimi, kırpma gereklidir.

Tırnağın yanlış hizalanmasının nedenleri

Yüksek performanslı, yoğun beslenen süt ineklerinin boynuz gelişimi daha güçlüdür. Topukta çok fazla aşınma, tırnağın “geriye doğru devrilmesine” izin verecek ve pençe açısı daha düz olacaktır. Aşındırıcı sert zeminler tırnağı düzleştirir. Bu durumda duvar kenarının ve dolayısıyla tabanın doğal eğiminin kaybolmasına neden olur.

Kaba bir hesap ile 100 hayvan sahibi işletme yılda 100×10-€= 10.000-€ masraf yapması gerekir. (Hiçbir hayvanda tırnak hastalığı yok kabul edersek)

Genel bir gözlem sonucu topallık oranının en az %10 olduğu dahi kabul edilirse

• Topal hayvan sayısı başına ek tedavi giderleri 10 x 100-€ = 1000-€
• Topal hayvan sebebi ile hayvan başına süt kaybı 10 x 150-€ =1500-€

Toplamda iyimser bir rakam ile 12.500-€ yıllık tırnak bakım ve tedavi giderleri tutmaktadır.

Kauçuk zeminler ayrıca tırnak aşınması sağlayabilir

Tırnak aşınması için sert yüzeyler sağlamak amacıyla ahırların yürüyüş alanları genellikle kauçuk zemin döşenmez. Bu tür kısmi yüzey kaplaması, sosyal stresi tetikleyebilir, çünkü hayvanlar yumuşak zeminde durmayı tercih eder ve düşük dereceli inekler itilir. Tırnak aşınması ile doğal yumuşaklığı birleştiren yumuşak kauçuk zemin türleri vardır.

KRAIBURG profiKURA / pediKURA tırnak formunu korur

Yüzeye dahil edilmiş aşındırıcı korundumlu yumuşak zemin, yılda 365 gün fizyolojik tırnak aşınmasını destekler.  Çalışmalar, korundum kauçuk zemin kaplamalarının duvar kenarının yanı sıra tırnak açısını da koruduğunu göstermektedir. Yumuşak zemin, dış tırnağın aşırı yüklenmesini önler ve basınç ülserlerini azaltır. Yüksek topuk ile pençe açısının bakımı, ampulü kirli yüzeylerden uzak tutar. Bu, bulaşıcı pençe hastalıklarını önlemeye yardımcı olur!

Benz, 2009; Telezhenko ve Bergsten, 2011; Günther, 2015

PediKURA Kauçuk zemin çalışması

Çalışma, pediKURA’nın tırnak düzeltme seansları arasında bile doğru pençe konumunu korumaya yardımcı olduğunu  ve rutin tırnak düzeltmenin gerçekten bakımla ilgili olmasına izin verdiğini gösteriyor. Bunlar daha az zaman alacak ve yanlış yüklemenin neden olduğu yanlış hizalama ve hastalıkların daha az tedavi ihtiyacı olacaktır.

Yüzeyinde korindon bulunan profiKURA ve pediKURA , pençelerin duvar kenarlarının kaybını önlerken, rahat yumuşaklık ve tırnak aşınmasının benzersiz bir kombinasyonunu sağlar

Ahırlar için kauçuk zemin kaplamaları

Bir barınakta beton zeminlerin toplamı aşağıda olduğu gibi planlanmalıdır.

• Beton yürüyüş yolları hayvan başına 10,5 m2 ve toplamda 1050m2
• Yatak alanları 2,2 m2 ve doğumhane vs 1,0 m2 toplamda 220+ 80 m2

Çözüm : 1350 m2 beton alan nasıl tırnak dostu olur? Bakınız KRAİBURG kauçuk ahır zeminleri.

“Dijital dermatit kontrolü düvelerle başlar” Sürekli olarak ıslak, kirli ayakları olan hayvanlara eğilimlidir. Bir hayvana dijital dermatit bulaştıktan sonra, hastalığı hayatının geri kalanında yanında taşıyacaktır. Bu nedenle, tedavinin amacı hastalıktan kurtulmak değil, ağrıyı azaltmak ve lezyonu Minnesota Üniversitesi Veteriner Nüfus Tıbbı Bölümü’nde doçent olan Gerald Cramer’e göre kötüleşmeyen “kronik” bir durumda tutmaktır. Bunu yönetmenin bir yolu, uygun ayak banyosu kullanımıdır.