İnekler doğal yaşam koşullarına en uygun ve yakın şartlar bulunduğunda zamanlarının büyük bölümünü yatarak geçirir. Entansif Hayvancılıkta ineklerin yattığı alanlara durak denir. Duraklar temel hayvan gereksinimlerini karşılamalı. Bir süt ineği her gün yaklaşık 16 kez uzanır ve yükselir, bu da yılda 5 000 ila 7 000 kez anlamına gelir. İneklerin yatma süresi ve yatma periyotlarının sayısı, ineğin yaşına, ısı döngüsüne ve sağlık durumuna bağlıdır Peki inekler ne kadar ve nasıl yatar?

İnekler ne kadar yatar

Özellikle inekler günün en az 8 saatini aralıklar ile yatarak geçirirler ve sadece yattıkları sürede geviş getirir ve yine bu sırada süt üretirler. yapılan araştırmalar göstermiştir ki: aralıklar ile günde 8 saat yatan ineğin yatma konforunu artırarak yatma süresi 12-14 saate kadar çıkarılabiliyor. Bu süre zarfında sadece 30 dakika uyurlar.

Hayvanlar yatma durumunda; ruminasyon faaliyetlerini gerçekleştirir. bu sürede memesinden %24 oranında daha fazla kan geçişi de olur. Bu sayede yatma periyotlarının uzaması ile ineğin daha fazla süt üretmesini destekleme anlamına da gelir. Serbest duraklı ahırlarda, yatma süresini etkileyen diğer bir faktör de durak eğitimidir.

Hayvan dostu durak yatak alanları

Yatak durak alanlarının ölçüleri ile zemin kalitesi ineğin sağlığı ve hoşnutluğu için temel bir faktördür. Durak (demirleri) yönlendirmeleri: ense demiri, ve göğüs tahtası yatak alanında ineğin yatma süresini, şeklini ve konforunu belirler. İneklerin dinlenmek için gittikleri durak alanları uygun koşullarda tasarlanırsa, hayvanların hoşnut bir şekilde yatma ve dinlenme zamanlarını bu alanlarda geçirdiği kolayca görülecektir.

Hayvanlar ıslak zeminde yatmak istemez ve yatmak zorunda kalırsa mastitis oluşum ve gelişimi artar. Durak zeminleri kuru, temiz, yumuşak olmalıdır.

inekler nasıl yatar ve kalkar

Bir inek yatıp kalkarken ağırlığının büyük bir kısmı karpal eklemler tarafından taşınır. Eğer durak zemini sert ve aynı zamanda yüzeyi de pürüzlü ise bu tip duraklar inekler tarafından tercih edilmez. İnekler yatarken önce ön bacakları dirsekleri knees üzerine çökerler. İlk ve sert darbeyi dirsekler knees alır. Daha sonra arka hocks dizleri üzerine çökerek yatarlar.

İnek her yattığında, vücut ağırlığının yaklaşık üçte ikisini ön dirseklerinin üzerine koyar. Dirsekler 20 ila 30 santimetre yükseklikten yere serbestçe düşer. Bu nedenle, ineğin istediği zaman ağrısız bir şekilde yatabilmesi için yumuşak bir yatak takımına sahip olması çok önemlidir. Bunu anlamak çok kolay: bir ineğin bir durak içinde ne kadar hızlı yattığına bakmaktır. Ortalama olarak beş dakikadan uzun sürerse, hemen yatmamasının nedenleri için durak ölçüleri ve yatak takımını kontrol etmelisiniz.

İneklerin yatma pozisyonları

İneklerin yatma pozisyonları oranları

Durak yatak alanları hareket özgürlüğünü kısıtlanmamış her çeşit yatma pozisyonuna imkan vermeli.

Göğüs tahtası / demiri

Uygun olmayan göğüs demirleri nedeniyle: Ayak üzerinde aşınmış, kılsız bölgeler oluşturur. Yatma sırasında ayağını uzatmak nerede ise mümkün olmaz.

• Sabit göğüs demirleri zemin seviyesinden en fazla 10 – 12 cm yukarıda olmalı (yatak üzerinde ölçülmeli)
• Üst kısmı yuvarlak olmalı
• Ayağını göğüs tahtası üzerinden kolayca uzatabilmeli ve gerinebilmeli

İneğin ön ayağını uzatmasına engel olan hiç bir şey olmamalı. İnek ağırlığını kaydırarak (sağa, sola dönerek) alt kısmında kalan bölgelerin rahatlamasını sağlar ve bu doğal dinlenme şeklidir.

• Göğüs tahtası ineğin tabii yatma ritim alışkanlıklarını ve pozisyonuna mani olmamalı.
• Kısıtlanan yatma sebebi ile tırnak hastalıkları riski artar.
• Brisket-Board yani göğüs tahtasının görevi ineklerin durak içinde fazla öne gitmesini engellerken, ayağa kalmak isteyen inek için bir engel olabilir.

Öneri :Elastik göğüs tahtası ergoBOARD:

Sağmal inekler için durak göğüs (tahtası) esnek kauçuk.

• Esnek kauçuktan göğüs tahtası (Brisket board),115-120 cm boyunda
• Hayvanların doğru pozisyon ve yerde yatmasını sağlarken ön ayaklarını rahatça uzatmasına olanak sağlar.
• Araştırmalar sonucu hayvanların 20 % si doğal ortamlarında‘da ön ayaklarını uzatarak yatarlar. (Pelzer et al., 2007)